Podział majątku małżeńskiego: co wchodzi w skład wspólności, a co nie?

Co wchodzi w skład majątku wspólnego, a co pozostaje odrębną własnością?

Rozwód lub separacja to moment, w którym konieczne staje się podział majątku małżeńskiego. Wiele osób zastanawia się, jakie dobra podlegają podziałowi, a jakie pozostają własnością jednego z małżonków. Odpowiedź znajdziemy w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, który reguluje zasady dotyczące wspólności ustawowej małżeńskiej.

Czym jest majątek wspólny?

Zgodnie z art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa pomiędzy małżonkami powstaje wspólność ustawowa. Oznacza to, że wszystkie dobra nabyte w czasie trwania małżeństwa stają się wspólne, o ile nie zawarto intercyzy. Do majątku wspólnego wchodzą:

• wynagrodzenie za pracę oraz dochody z działalności gospodarczej,
• środki zgromadzone na rachunkach bankowych i OFE,
• nieruchomości zakupione w czasie trwania małżeństwa,
• ruchomości, takie jak samochody, sprzęt RTV i AGD,
• środki uzyskane z wynajmu wspólnego mieszkania czy lokalu.

Majątek osobisty – co nie wchodzi w skład wspólności?

Nie wszystko, co małżonek posiada, podlega podziałowi. Majątek osobisty obejmuje dobra, które nie wchodzą w skład wspólności i należą wyłącznie do jednego z małżonków. Są to przede wszystkim:

• przedmioty nabyte przed zawarciem małżeństwa,
• spadki i darowizny otrzymane w czasie trwania małżeństwa, o ile darczyńca nie wskazał inaczej,
• odszkodowania za uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia,
• nagrody za osobiste osiągnięcia,
• prawa autorskie i prawa do wynalazków.

Rodzaje umów majątkowych małżeńskich (intercyza)

Małżonkowie mogą samodzielnie uregulować kwestię podziału majątku poprzez zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej, potocznie zwanej intercyzą. Wyróżniamy kilka jej rodzajów:

• Rozdzielność majątkowa – każdy z małżonków zachowuje swój majątek i odpowiada za własne zobowiązania.
• Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków – na koniec małżeństwa małżonek, który zgromadził mniejszy majątek, może domagać się wyrównania.
• Ograniczona wspólność majątkowa – dotyczy wyłącznie określonych składników majątku.
• Rozszerzona wspólność majątkowa – obejmuje również składniki majątku nabyte przed ślubem.

Intercyzę można zawrzeć zarówno przed ślubem, jak i w trakcie trwania małżeństwa, ale zawsze wymaga ona formy aktu notarialnego.

Kiedy dochodzi do podziału majątku?

Podział majątku może nastąpić w trzech sytuacjach:

1. Po rozwodzie – jeśli małżonkowie nie dojdą do porozumienia, sąd dokona podziału.
2. W czasie trwania małżeństwa – poprzez ustanowienie rozdzielności majątkowej.
3. Po separacji – w przypadku, gdy sąd orzeknie o zniesieniu wspólności.

Jak przeprowadzić podział majątku?

Podział może być dokonany na dwa sposoby:

• Polubownie – na podstawie umowy pomiędzy stronami. Jeżeli w skład majątku podlegającego podziałowi wchodzą nieruchomości lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, wówczas umowa o podział majątku musi mieć formę aktu notarialnego.
• Sądownie – jeśli nie można dojść do porozumienia, sąd zdecyduje o sposobie podziału majątku. Postępowanie to wszczyna się na wniosek jednego z małżonków, który musi zostać złożony do sądu rejonowego właściwego dla miejsca położenia majątku. Sąd może dokonać podziału na podstawie dowodów przedstawionych przez strony oraz opinii biegłych, jeśli jest to konieczne. Procedura ta obejmuje również możliwość ustalenia wartości składników majątku oraz sposobu ich podziału – poprzez podział fizyczny, przyznanie jednemu z małżonków z obowiązkiem spłaty drugiego lub sprzedaż majątku i podział uzyskanej kwoty.

Jak dokumentować majątek?

Aby uniknąć problemów z udowodnieniem, które składniki majątku są wspólne, a które osobiste, warto:

• Przechowywać dowody zakupu – faktury, rachunki, umowy zakupu.
• Zachować dokumenty spadkowe i darowizny, które wskazują, że dany składnik majątku trafił wyłącznie do jednego z małżonków.
• Dokumentować nakłady – np. jeśli remontujesz dom należący do małżonka, zachowaj faktury i umowy.

Problematyczne kwestie w podziale majątku

Niektóre sytuacje budzą szczególne wątpliwości w praktyce podziału majątku. Przykłady obejmują:

• Kredyt hipoteczny – kto ponosi zobowiązanie po rozwodzie? W orzecznictwie uznano, że podział majątku nie obejmuje zobowiązań kredytowych, które nadal obciążają oboje małżonków.
• Działalność gospodarcza jednego z małżonków – środki uzyskane z firmy prowadzonej w czasie małżeństwa mogą wchodzić do majątku wspólnego, ale narzędzia i środki trwałe nie zawsze.
• Nakłady z majątku wspólnego na majątek osobisty – np. remont domu należącego do jednego z małżonków, co może skutkować koniecznością zwrotu części kosztów

Co warto zrobić, aby zabezpieczyć swój majątek?

Wiele osób zastanawia się, jak zabezpieczyć swój majątek osobisty. Można to zrobić poprzez:

• podpisanie intercyzy przed zawarciem małżeństwa,
• dbanie o odpowiednią dokumentację dotyczącą posiadanych dóbr,
• przechowywanie dowodów nabycia majątku przed ślubem lub jego pozyskania w drodze spadku czy darowizny.

Podział majątku – co robić, gdy nie można dojść do porozumienia?

Jeśli małżonkowie nie są w stanie dojść do porozumienia w kwestii podziału majątku, konieczne może być skierowanie sprawy do sądu. W takiej sytuacji warto skorzystać z pomocy adwokata specjalizującego się w sprawach rodzinnych, który pomoże przygotować odpowiednie wnioski i reprezentować interesy klienta.

Skontaktuj się ze mną i zadbaj o swój majątek!

Podział majątku małżeńskiego to skomplikowany proces, dlatego warto skorzystać z profesjonalnej pomocy. Jeśli masz pytania lub potrzebujesz wsparcia, skontaktuj się ze mną, a pomogę Ci przejść przez ten proces krok po kroku.

👉 Umów się na konsultację!

www.kancelaria-tagliber.pl

📞 607 478 092

✉️ michal.tagliber@gmail.com

‍